گفتگو با پریوش نظریه بازیگر فیلم “طعم شیرین خیال”
می‌توان ادعا کرد پریوش نظریه از بازیگران برتر سینمای زن پس از پیروزی انقلاب است. بازیگری کم حاشیه، با دانش، صبور و آرام که تمام تمرکزش روی کار و زندگی با تنها دخترش است. موقعی که نظریه در فیلم «دوئل» احمدرضا درویش در نقش زنی جنوبی بازی کرد اغلب تصور کردند که نظریه گام در راه ستاره شدن و رفتن روی جلد مجلات دارد. اما هیچگاه دغدغه نظریه این نبود و پیشنهادات را رد می‌کرد تا نقش‌های دلخواهش را بازی کند. نظریه هیچگاه به‌عنوان ممر درآمد صرف به بازیگری نگاه نکرده و به‌همین دلیل در سایر عرصه‌ها از جمله ساخت فیلم مستند و کوتاه و عکاسی فعالیت کرده است.
هیچگاه نقشی حتی در فیلم‌های تلویزیونی بازی نکرده که کارنامه‌اش را خدشه دارد کند. با اغلب بزرگان مانند مجید مجیدی، احمدرضا درویش، رضا میرکریمی، سیروس مقدم، رسول صدرعاملی و بهمن فرمان‌آرا کار کرده است. تسلط او در ایفای گویش و لهجه‌های زنان مناطق مختلف کشور مثال زدنی است و این خصیصه او را از سایر بازیگران متمایز می‌کند.
زن کرمانی در «تک‌درختها»، زن بلوچ در «پدر»، زن یزدی در «یه حبه قند» و زن جنوبی در «دوئل». علاوه بر این توانایی ایفای نقش زنان برون‌گرا، درون‌گرا، سنتی و مدرن را دارد. ماه رمضان سال گذشته در سریال «مدینه» نقش چند وجهی زنی را بازی کرد که توانایی مادر شدن ندارد اما پر از عواطف مادرانه است. نظریه توانایی بازی در فیلم‌های مستقل و پر هزینه را هم دارد و خودش را هیچگاه محدود به ژانر خاصی نکرده است. او در فیلم مفرح و شاه پریانی «طعم شیرین خیال» در قالب شخصیتی منفی، مثل همیشه درست بازی می‌کند. با او در باره این حضورش گفت‌وگو کرده‌ایم.
کار با کمال تبریزی چگونه است؟
دوست داشتم دوباره با کمال تبریزی کار کنم. تبریزی به کارش تسلط و شناخت دارد و از همه مهم‌تر آدم خوش اخلاقی است.
به خوبی می‌داند از هر بازیگر چگونه بازی بگیرد.
بله، کاملا بازی را می‌شناسد و به بازیگرانش کمک می‌کند. در هر حال لحظاتی در بازی هر بازیگر هست که به راهنمایی کارگردان احتیاج دارد. به‌همین دلیل چون نقش منفی بازی می‌کردم، کمک‌های زیادی انجام داد.
نترسیدید که نقش منفی بازی کنید؟
نه، خودم این نقش را انتخاب کردم.
چند ماه پیش در سریال «مدینه» در نقش زنی مقتدر و مادرگونه بازی خوبی انجام دادید. آیا به این فکر نبودید که بعد از این نقش چگونه نقش منفی بازی کنید؟
بحث مهم درباره «طعم شیرین خیال» کمدی بودن آن است. طنز کار آن‌قدر زیاد بود که زهر منفی بودن شخصیت را گرفت و نقش منفی، فانتزی شد. به‌عبارت دیگر از نقش‌های منفی فیلم‌های واقع‌گرا دور بود. موقعی که تماشاگر این نوع شخصیت‌ها را در فیلم‌های فانتزی می‌بیند احساس بدی نسبت به آن‌ها ندارد.
تا آن موقع نقش منفی بازی نکرده بودید؟
بله، بازی نکرده بودم. البته به من هم این نوع نقش‌ها پیشنهاد نشده بود و نقش معاون دانشگاه (خانم سامری) برایم جذاب بود.
در میان انبوهی از فیلم‌های جدی و عبوس امسال جشنواره، فانتزی بودن «طعم شیرین خیال» باعث شد از دیگر فیلم‌ها متمایز شود.
در این دوره و زمانه آن‌قدر مردم تلخی و عبوسی را در اطرافشان می‌بینند که علاقه دارند دمی از این شرایط فاصله بگیرند و فیلم‌های مفرح و کمدی ببینند. اگر فیلم‌های کمدی خوش ساخت و درست و حسابی باشند به نفع مردم است و البته در این فیلم‌ها نباید نگاه سخیف و مبتذل وجود داشته باشد.
با دیدن «طعم شیرین خیال» یاد داستان‌های شاه پریانی افتادم.
بله، من هم فانتزی و شاه پریانی بودن قصه و فضای فیلم را دوست دارم. در سینمای ایران متاسفانه کمتر فیلم فانتزی ساخته می‌شود. فیلم‌هایی که دیدنش هم برای مخاطب بزرگسال جذاب است و هم برای مخاطب کودک. اغلب تصور می‌کنند که فانتزی مختص فیلم‌های کودک است.
فیلمساز صاحب سبکی مثل تیم برتون هم در ساختار فیلم‌هایش به سراغ فانتزی می‌رود.
بله، من هم می‌خواستم در ادامه بحث به دنیای فیلمسازی تیم برتون اشاره کنم. من و دخترم هفته‌ای چندبار فیلم‌های برتون را نگاه می‌کنیم و هر دو به یک اندازه از آن‌ها لذت می‌بریم. فانتزی، چه در دوران کودکی و چه در دوران بزرگسالی نباید از آدم‌ها گرفته شود. وجود این فانتزی جو سنگین زندگی را تلطیف و سبک می‌کند.
آدم‌هایی که در فیلم‌ها با این دنیای فانتزی ارتباط برقرار می‌کنند راحت‌تر می‌توانند با زندگی عادی ارتباط برقرار کنند؟
درست است. به چه دلیل کاریکاتور و طنز در اطرافمان به وجود می‌آید. دلیلش ساده است؛ تا بتوانیم راحت‌تر با دنیای زندگی عادی ارتباط برقرار کنیم و زیاد زندگی را سخت نگیریم. البته با پناه بردن به دنیای فانتزی همه مشکلاتمان حل نمی‌شود. خندیدن و حال خوب داشتن نیازهمه ما است.
سینمای هند با همین فرمول و ایجاد کارخانه رویاسازی بیش از صد سال است که با چند میلیارد انسان ارتباط نزدیک برقرار کرده است؟
بله، یکی از رسالت‌های سینما فراهم کردن دنیای شاد و مفرح است. نکته مهم این است که ما در چه جامعه‌ای زندگی می‌کنیم. در جامعه ممکن است شرایط به‌نحوی باشد که تولید و نمایش چند فیلم تلخ برای مردم آزار دهنده نباشد اما در حال حاضر آن‌قدر موضوعات تلخ درجامعه ما وجود دارد که باید تعداد فیلم‌های تلخ‌نگرمحدود شود.
توجه به محیط زیست یکی از تم‌های ارزشمندی است که در فیلم به درستی به آن پرداخته شده است؟
بله، یکی از دلائلی که باعث شد بازی در این فیلم را بپذیریم همین پرداختن به مسائل زیست محیطی در قصه فیلم بود. من هم در ارتباط با این قضیه فعالیت می‌کنم و مدتی پیش به همراه دوستان نامه‌ای تدوین کردیم و برای ریاست جمهوری فرستادیم. محور اصلی این نامه ضرروت حفظ محیط زیست درجنگل‌های مازندران بود. هر قدمی که برای محیط زیست و نگهداریش برداشته شود قابل تقدیر است.
آیا فیلم توانسته مفاهیم زیست‌محیطی را به مخاطب منتقل کند؟
در این زمینه اطلاعی ندارم اما کمال تبریزی فیلمساز محبوبی است و حرف‌هایش در مردم تاثیرگذار است.
استفاده از صحنه‌ای انیمیشن در ساختار فیلم نکته جذابی بود.
کمال تبریزی در اغلب کارهایش نوآوری و خلاقیت دارد و کارش را بدون هیاهو انجام می‌دهد.
خانم سامری که شما نقشش را بازی کردید چه ویژگی‌های دارد؟
سامری در فیلم بیشتر درمحیط کاری و اداری دیده می‌شد و لزومی نداشت به زندگی شخصیش هم پرداخته شود. به نظرم به‌اندازه نیاز به این شخصیت در فیلم پرداخته شده بود.
روزنامه صبا
