درمان اضطراب اجتماعی
اختلال اضطراب اجتماعی (فوبیای اجتماعی)
تشخیص اضطراب اجتماعی
پزشک شما میخواهد تعیین کند که آیا شرایط دیگری ممکن است باعث اضطراب شما شود یا نه، یا آیا اختلال اضطراب اجتماعی شما همراه با یک اختلال دیگر شما است یا خیر.
پزشک شما ممکن است تشخیص را بر اساس موارد زیر تعیین کند:
- معاینه فیزیکی برای کمک به ارزیابی اینکه آیا هر گونه بیماری یا دارویی ممکن است علائم اضطراب شما را تحریک کرده باشد یا نه.
- بحث با شما در مورد علائمتان، تعداد دفعات بروز و اینکه در چه موقعیتهایی دچار اضطراب اجتماعی میشوید.
- مرور لیستی از موقعیتها تا ببیند آیا آنها شما را مضطرب میکنند یا خیر.
- ارایه یک پرسشنامه به شما در مورد علائم اضطراب اجتماعی.
- معیارهای ذکر شده در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، منتشر شده توسط انجمن روانپزشکان آمریکا.
معیارهای DSM-5 برای اختلال اضطراب اجتماعی عبارتند از:
- ترس یا اضطراب مداوم و شدید در مورد موقعیتهای اجتماعی خاص، زیرا معتقدید ممکن است به صورت منفی مورد قضاوت قرار بگیرید، خجالت بکشید یا تحقیر شوید.
- اجتناب از موقعیتهای اجتماعی ایجاد کننده اضطراب یا تحمل آنها با ترس یا اضطراب شدید.
- اضطراب بیش از حد که متناسب با موقعیت نباشد.
- اضطرابی که زندگی روزمره شما را مختل میکند.
- ترس یا اضطرابی که به دلیل شرایط پزشکی، مصرف دارو یا سوء مصرف مواد، قابل بهتر توضیح دادن نیست.
درمان اضطراب اجتماعی
درمان بستگی به این دارد که اختلال اضطراب اجتماعی چقدر بر توانایی شما در عملکرد روزانهتان تأثیر میگذارد. رایجترین درمان اضطراب اجتماعی شامل روان درمانی است (که به آن مشاوره روانشناسی یا گفتاردرمانی نیز گفته میشود) یا دارو درمانی یا هر دو.
روان درمانی در درمان اضطراب اجتماعی
روان درمانی علائم را در بیشتر افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی بهبود میبخشد. در درمان، شما یاد میگیرید که چگونه افکار منفی را در مورد خود بشناسید و تغییر دهید و مهارتهایی را توسعه دهید که به شما کمک میکند در موقعیتهای اجتماعی اعتماد به نفس پیدا کنید.
درمان شناختی رفتاری (CBT) موثرترین نوع روان درمانی برای درمان اضطراب اجتماعی است و وقتی به صورت جداگانه یا گروهی انجام شود، میتواند به همان اندازه موثر باشد.
در CBT مبتنی بر مواجههسازی، شما به تدریج با شرایطی روبرو میشوید که بیشتر از همه از آن میترسید. این روش میتواند مهارتهای مقابلهای شما را بهبود بخشد و به شما کمک میکند تا اعتماد به نفس خود را برای مقابله با شرایط اضطرابآور افزایش دهید. همچنین ممکن است در تمرین مهارتها یا ایفای نقش شرکت کنید تا مهارتهای اجتماعی خود را تمرین کرده و در رابطه با دیگران احساس راحتی و اطمینان کنید. تمرین در معرض موقعیتهای اجتماعی به ویژه برای به چالش کشیدن نگرانیهای شما مفید است.
اولین انتخابها در دارو درمانی در درمان اضطراب اجتماعی
اگرچه چندین نوع دارو در دسترس است، مهار کنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) اغلب اولین نوع دارویی هستند که برای علائم مداوم اضطراب اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرند. پزشک ممکن است پاروکستین (پاکسیل) یا سرترالین (زولوفت) را برای شما تجویز کند.
ونلافاکسین، مهارکننده بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین، نیز میتواند گزینهای برای اختلال اضطراب اجتماعی شما باشد.
برای کاهش خطر عوارض جانبی، ممکن است پزشک ابتدا با دوز کم دارو را شروع کند و به تدریج نسخه شما را به دوز کامل افزایش دهد. ممکن است چندین هفته تا چند ماه طول بکشد تا علائم شما به طرز چشمگیری بهبود یابد.
داروهای دیگر در درمان اضطراب اجتماعی
همچنین ممکن است پزشک شما داروهای دیگری را برای علائم اضطراب اجتماعیتان تجویز کند، مانند:
سایر داروهای ضد افسردگی.
ممکن است مجبور شوید چندین داروی ضد افسردگی مختلف را امتحان کنید تا دارویی را که برای شما موثرتر است و کمترین عوارض جانبی را دارد، بیابید.
داروهای ضد اضطراب.
بنزودیازپینها ممکن است سطح اضطراب شما را کاهش دهند. اگرچه اغلب به سرعت این کار را میکنند، اما میتوانند عادت ایجاد کنند و اعتیادزا باشند، بنابراین معمولاً فقط برای استفاده کوتاهمدت تجویز میشوند.
مسدود کنندههای بتا.
این داروها با مسدود کردن اثر تحریککننده اپی نفرین (آدرنالین) عمل میکنند. آنها ممکن است ضربان قلب، فشار خون، لرزش صدا و اندامها را کاهش دهند. به همین دلیل، ممکن است هنگامی که به ندرت از آنها برای کنترل علائم برای یک موقعیت خاص مانند سخنرانی استفاده شود، بهترین عملکرد را داشته باشند. آنها برای درمان عمومی اختلال اضطراب اجتماعی توصیه نمیشوند.
درمان اضطراب اجتماعی را جدی بگیرید
اگر درمان سریع جواب نداد تسلیم نشوید. معمولا پیشرفت های روان درمانی را طی چند هفته یا چند ماه خواهید دید. یادگیری مهارتهای جدید برای کمک به مدیریت اضطراب شما زمان میبرد. و یافتن داروی مناسب برای شرایط شما ممکن است نیاز به آزمایش و خطا داشته باشد.
برای برخی از افراد، علائم اختلال اضطراب اجتماعی ممکن است با گذشت زمان از بین برود و مصرف دارو قطع شود. برخی دیگر ممکن است برای جلوگیری از عود مجدد سالها نیاز به مصرف دارو داشته باشند.
برای بهرهگیری هرچه بیشتر از درمان، قرارهای درمانی خود را حفظ کنید. با تعیین اهداف برای نزدیک شدن به موقعیتهای اجتماعی که باعث اضطراب شما میشوند، خود را به چالش بکشید. داروها را طبق دستورالعمل مصرف کنید و با پزشک خود در مورد هرگونه تغییر در وضعیتتان صحبت کنید.